1
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آموزش ریاضی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
2
فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
10.48310/rme.2025.20095.1115
چکیده
پیشینه و اهداف: در جهان علم و دانش، ریاضیات به‌عنوان یکی از شاخه‌های بنیادین دانش بشری، نقش کلیدی در شکل‌گیری تمدن‌ها و فرهنگ‌ها داشته است. این مقاله به بررسی زندگی و آثار چهار ریاضیدان برجسته مسلمان یعنی محمد بن موسی خوارزمی، ابوریحان بیرونی، عمر خیام و کاشانی می‌پردازد. هدف اصلی پژوهش، تحلیل سهم این چهار دانشمند بزرگ در توسعه نظریات ریاضی و تحولات علمی آن‌ها در بستر تمدن اسلامی و تأثیر بی‌بدیلشان در انتقال دانش ریاضی به جهان غرب است. این مطالعه فرصتی است برای بازخوانی و بازشناسی علمی میراث غنی و ناب این بزرگان دنیای ریاضی، که چگونه بنیان‌گذار مفاهیم و روش‌هایی شده‌اند که امروزه در علوم و فناوری مدرن کاربرد گسترده‌ای دارند. روش‌ها: روش تحقیق به صورت تحلیلی-توصیفی و بر مبنای مرور دقیق و گسترده منابع تاریخی، پژوهش‌های کتابخانه‌ای و متون اصلی مرتبط با آثار این ریاضیدانان صورت گرفته است. در این روش، داده‌ها با دقت استخراج، طبقه‌بندی و تحلیل شده‌اند تا نمایی جامع از دستاوردهای علمی و نوآوری‌های هر یک استخراج شود. این امر امکان بررسی عمیق‌تر نقش هر دانشمند در زمینه‌هایی چون جبر، هندسه، نجوم، حساب، و نظریه اعداد و نیز تأثیر آثارشان بر چرخه انتقال دانش را فراهم ساخته است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که خوارزمی، با تدوین اصول جبر و معرفی نحوه حل معادلات درجه دوم، زیربنای ریاضیات الگوریتمیک را بنا نهاد.
کریمی, پویا و رجبعلی پور, مهدی . (1404). چهار ستاره در آسمان دانش: مروری بر زندگی خوارزمی، بیرونی، خیام و کاشانی. پژوهش در آموزش ریاضی, 5(1), 24-37. doi: 10.48310/rme.2025.20095.1115
MLA
کریمی, پویا , و رجبعلی پور, مهدی . "چهار ستاره در آسمان دانش: مروری بر زندگی خوارزمی، بیرونی، خیام و کاشانی", پژوهش در آموزش ریاضی, 5, 1, 1404, 24-37. doi: 10.48310/rme.2025.20095.1115
HARVARD
کریمی, پویا, رجبعلی پور, مهدی. (1404). 'چهار ستاره در آسمان دانش: مروری بر زندگی خوارزمی، بیرونی، خیام و کاشانی', پژوهش در آموزش ریاضی, 5(1), pp. 24-37. doi: 10.48310/rme.2025.20095.1115
CHICAGO
پویا کریمی و مهدی رجبعلی پور, "چهار ستاره در آسمان دانش: مروری بر زندگی خوارزمی، بیرونی، خیام و کاشانی," پژوهش در آموزش ریاضی, 5 1 (1404): 24-37, doi: 10.48310/rme.2025.20095.1115
VANCOUVER
کریمی, پویا, رجبعلی پور, مهدی. چهار ستاره در آسمان دانش: مروری بر زندگی خوارزمی، بیرونی، خیام و کاشانی. پژوهش در آموزش ریاضی, 1404; 5(1): 24-37. doi: 10.48310/rme.2025.20095.1115
)