بررسی درک و فهم دانش‌آموزان پایه یازدهم از مفهوم تابع با استفاده از طرح مسئله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس دانشگاه فرهنگیان

10.48310/rme.2024.16185.1083

چکیده

فعالیت‌های طرح مسئله از ظرفیت‌های آموزشی نسبتا متعددی برخوردار است. هدف مطالعۀ حاضر، بررسی درک و فهم دانش‌آموزان پایۀ یازدهم از مفهوم تابع با استفاده از طرح مسئله است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کلیۀ دانش‌آموزان پایه یازدهم منطقه یک شهر تهران است. از این جامعه، 278 نفر به عنوان نمونه، به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای دو مرحله‌ای انتخاب شدند. به منظور بررسی عملکرد دانش‌آموزان در تکالیف طرح مسئله، از یک آزمون محقق ساخته استفاده گردید. این آزمون شامل 3 سوال بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط تعدادی از اساتید ریاضی و آموزش ریاضی و برخی از معلمان ریاضی با تجربۀ پایه یازدهم مورد تأیید قرار گرفت. مقدار ضریب آلفای کرونباخ، 79/0 به دست آمد که بیانگر وضعیت مناسب پایایی آزمون است. نتایج حاصل از داده‌ها بیانگر آن بود که اکثر مسائل طرح شده توسط دانش‌آموزان، ساده و یا مطابق با مسائل کتاب درسی است و دانش‌آموزان، خلاقیت پایینی در طرح مسائل از خود نشان می‌دهند. عملکرد ضعیف آن‌ها در پاسخ به سؤالات آزمون، این نکته را به خوبی مشخص ‌‌‌می‌کند که ‌ساخت‌ و ‌سازهای مفهوم تابع در ذهن اکثر دانش‌آموزان، ناقص است که شاید مهمترین عامل آن را بتوان درک نادرست و رویه‌ای آن‌ها از مفاهیم دانست. بر اساس نتایج به دست آمده، می‌توان گفت استفاده از تکالیف طرح مسئله باعث می‌شود که نه تنها معلمان نسبت به درک دانش‌آموزان از مفاهیم ریاضی و همچنین بدفهمی‌های آنان در مباحث مختلف آگاه شوند، بلکه خود دانش‌آموزان نیز به این آگاهی دست ‌یابند.