جست و جوی عناصر اصلی خلاقیت در عملکرد معلمان دوره ابتدایی در فرآیند طرح مسئله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دبیر آموزش و پرورش شهرستان طارم

2 دانشیارگروه ریاضی- دانشکده علوم- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

3 استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

چکیده

هدف مطالعه حاضر بررسی کیفیت و تنوع مسائل طرح شده توسط معلمان ابتدائی و همچنین جست‌وجوی عناصر خلاقیت حین فعالیت طرح‌مسئله است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه این پژوهش، معلمان ابتدائی ناحیه‌ی 4 کرج است. برای این منظور 200 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، آزمونی شامل یک تکلیف طرح‌مسئله نیمه‌ساختاریافته بر اساس چارچوب استویانوا و الرتن (1996) بود. برای بررسی مؤلفه‌های اصلی خلاقیت، از روش بونوتو و دال‌سانتو (2015) با جرح و تعدیل، استفاده شد. به منظور بررسی داده‌های بدست آمده از آزمون، از روش آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین عملکرد) استفاده شد. بررسی‌های به عمل آمده از عملکرد شرکت‌کنندگان حاکی از آن است که بیشتر مسائل طرح شده بسیار ساده، همگرا، مشابه هم و مرتبط با اعمال حسابی معمولی هستند و اغلب مسائل طرح شده در قالب ایده‌های ساده و ابتدائی قرار می‌گیرند و این دلیلی بر کافی نبودن مهارت و توانایی معلمان ابتدائی کشور در طرح‌مسئله خلاق، که شامل ایده‌های جذاب و درگیرکننده‌ی دانش‌آموزان باشد، است. به عبارتی هر چند ایده‌های متنوعی از مسائل طرح شده توسط شرکت‌کنندگان استخراج شد ولی اکثر مسائل طرح شده فاقد کیفیت لازم از لحاظ نوآوری و تنوع بودند و بیشتر ایده‌های جالب محدود به چند شرکت‌کننده بود. در نتیجه نظام آموزشی کشور نیازمندآموزش و تقویت مهارت طرح‌مسئله معلمان ابتدائی، ادغام ایده‌های بحث‌برانگیز و نوآورانه با آموزش و تولید مواد آموزشی لازم، جهت ورود این مهارت به فرایند تربیت آنها و دانشگاه‌های فرهنگیان است.

کلیدواژه‌ها